Zeytinburnu’nda Kaç Sokak Var? Sayıyı Değil, Sistemi Tartışalım
Selam forumdaşlar, içimi dökmeye geldim. “Zeytinburnu’nda kaç sokak var?” diye basit bir soru soruyorsun, haklı olarak net bir cevap bekliyorsun; ama karşılaştığın şey sayılar değil, kurumdan kuruma zıplayan tanımlar, eksik güncellenen veri tabanları ve “yarın yine değişebilir” denilen listeler. Bence asıl problem sokak sayısı değil; sokağı, adresi, kamusal alanı sayma biçimimizin çaresizliği. Şimdi gelin bu meseleyi birlikte deşelim: Neden net bir sayı alamıyoruz, alsak bile niye ertesi gün bozuluyor?
---
1. “Sokak” Nedir? Tanım Savaşı Başlamadan Sayı Gelmez
Kaç sokak var sorusu önce şu mayın tarlasına basıyor: Sokak ne demek?
– Yalnızca “sokak” mı, “cadde”yi hariç mi tutacağız?
– “Çıkmaz”ları sayacak mıyız?
– Site içi yollar, yaya aksları, kıyı bandındaki servis yolları bu sayıya dahil mi?
– Dönüşüm bölgelerindeki yeni açılmış ama henüz tabelası takılmamış geçici arterler?
Her kurumun (belediye, nüfus-idare, harita platformları) tanımı farklı. Bir yerde “A Blok iç yolu” diye geçen yer başka yerde “Sokak-3” oluveriyor. Tanım birliği yoksa, istatistik yalnızca rakam süsüdür.
---
2. Numarataj, Adres Kayıt ve “Dün Doğan Sokaklar” Çıkmazı
Zeytinburnu gibi dönüşümü hızlı bir ilçede numarataj dinamik. Kentsel dönüşümle parseller birleşiyor, ayrılıyor; yeni akslar açılıyor, bazı sokaklar taşıt trafiğine kapanıp yaya yoluna dönüyor. Adres Kayıt Sistemi ile belediyenin numarataj şubesi çoğu zaman aynı ritimde güncellenmiyor. Sonuç: Bugün “34 sokak” görünen bir mahalle, yarın 36’ya fırlıyor; ama Google/OSM hâlâ dünde kalmış. “Kaç sokak var?” sorusunun cevabı bu yüzden kronik olarak “versiyona bağlıdır”.
---
3. Erkeklerin Stratejik Yaklaşımı: “Metodoloji Kur, Veriyi Zapt Et”
Hadi erkek forumdaşlarımızın meşhur çözüm odaklı paketini açalım. Önerdikleri tipik strateji:
1. İlçe sınırlarını resmi paftadan sabitle.
2. “Sokak” tanımını yazılı hale getir: (yaya yolu yok, site içi yol yok, yalnızca resmî tabela var gibi)
3. Her mahalle için tekil sokak adlarını çıkar.
4. Çakışan adları (ör. “Gül Sokak” birden fazla mahallede) ayrı varlık say.
5. Yılda iki kez güncelleme takvimi koy.
Kulağa tertemiz geliyor, değil mi? Fakat bu ideal plan sahaya çarpınca eğiliyor: Şantiye sahasında ada-parsel kayıyor, geçici servis yolu kalıcılaşıyor, “geçici” tabelalar senelerce kalıyor. Strateji sağlam; fakat veri akışı kırılgan.
---
4. Kadınların Empatik ve İnsan Odaklı Okuması: “Sayı mı, Yaşanmışlık mı?”
Kadın forumdaşlarımızın itirazı haklı: “Tamam sayalım da, bu sokaklar kimin hayatına dokunuyor?” Bir sokak, navigasyonda bir satır değil; bakkalın veresiye defteri, okul yolunun güvenliği, yaşlı komşunun baston sesi.
– Isimler kim tarafından seçiliyor, neden hep aynı isim havuzunda dönüp duruyoruz?
– Göçle gelen yeni kültürlerin belleği sokak adlarına yansıyor mu?
– Kadınların, çocukların, engellilerin erişimi bu “sayı”ya yansıyor mu?
Empatik bakış bize şunu söylüyor: Sokak sayısını konuşurken sokağın anlamını buduyoruz. Kaç tane olduğu kadar, nasıl yaşandığı da mevzu.
---
5. Haritalar, Platformlar ve Çifte Gerçeklik: Hangisine İnanacağız?
Aynı ilçede beş farklı sayıyla karşılaştınız mı? Çünkü:
– Açık harita platformları topluluk girişine bağlı; bazen fazlalık, bazen eksik.
– Resmî PDF listeler haftalarca güncellenmiyor.
– Navigasyon devleri saha ekibi gönderene kadar “spagetti veri” akıyor.
Ortaya çıkansa “çifte gerçeklik sendromu”: Mahalleli “Bizde o sokak yok” diyor; navigasyon ısrarla var sayıyor. Kargolar dolaşıyor, kurye söyleniyor, acil ambulans yanlış yere sapıyor. Bir rakamın, gerçek hayat maliyeti var.
---
6. Kentsel Dönüşümün Sinsi Efekti: İsimler Kaybolurken Bellek de Kaybolur
Dönüşümle bazı sokaklar coğrafi olarak silinmese bile, adları değiştirilince yerel bellek eriyor. “Sokağımızın adı büyüdü, cadde oldu” gururu ile “dedemin sokağını niye sildiniz?” kırgınlığı aynı anda yaşanıyor. Bir güncel liste “kaç sokak var”ı söyler; ama “kaç hikâye kaldı”yı söylemez. Eleştirim şu: Belediyeler sayıları güncellerken isim değişikliklerinin kültürel etki analizini yayınlamıyor. Bu, tartışmalı ve zayıf bir nokta.
---
7. Cesur Öneriler: Hem Strateji Hem İnsan Merkezli Çerçeve
İki dünyanın da hakkını verelim.
Stratejik/Problem Çözme Paketleri (erkek yaklaşımından ilhamla):
– Tek tanım: “Sokak”ın ilçeye özgü net kriter seti (tabelalı-kadastrolu-kamu erişimli).
– Canlı API: Belediye, ADNKS/numarataj ve açık haritalara tek nokta entegrasyon.
– Sürümleme: “Zeytinburnu Sokaklar v2025.10” gibi tarih damgalı sürümler.
– Değişiklik günlüğü: Hangi sokak eklendi/silindi/yeniden adlandırıldı?
– Kurye/itfaiye testleri: Rutin saha senaryolarıyla veri doğrulama.
Empati/İnsan Odaklı Paket (kadın yaklaşımından ilhamla):
– İsimlendirmede katılım: Mahalle meclisleriyle ortak karar, azınlık ve kadın temsili.
– Erişim skoru: Kaldırım genişliği, aydınlatma, engelli erişimi, okul güvenliği puanı.
– Bellek notu: Adı değişen her sokak için dijital “eski ad—hikâye” etiketi.
– Mahalle bakımı: Sokak sayısı kadar, sokak başına bakım bütçesi ve şeffaf rapor.
---
8. Peki, Bugün Kaç Sokak Var? Neden Bilmek Zorundayız?
İtiraf: “Bugün şu kadar” demek kolay; ama yarın sabah değişme ihtimali yüksekse, o sayı kandırıcı kesinlik yaratır. Esas ihtiyacımız güvenilir bir sorgu anı:
– Vatandaş belediye portalına girip o günün sayısını, tanımıyla birlikte görebilmeli.
– “İndirilebilir ham veri, makine okunur biçim, açık lisans” olmadan güven kurulmaz.
– “Sokağım bugün sistemde yok” diyen vatandaşa hızlı geri bildirim kanalı şart.
Rakamı bilmek önemli mi? Evet, çünkü altyapı planlaması, acil durum yönetimi, posta hizmetleri ve kamusal bakım bütçeleri sayıyla başlıyor. Ama sayı doğru sistemin yan ürünü olmalı; amaç değil.
---
9. Provokatif Sorular: Tartışmayı Açıyorum
– “Sokak” tanımını kim yapmalı: Tek bir teknik kurul mu, yoksa mahalle sakinleriyle birlikte mi?
– İsimlendirmede “temsiliyet kotası” şart mı: kadın isimleri, yerel tarih, göç hikâyeleri?
– Kargoların ve ambulansların gerçek rotaları, resmi sokağı fiilen yeniden tanımlıyorsa, haritaları onlar mı güncelleyecek?
– Sokağın sayısı artınca hizmet mi artıyor, yoksa kaynak daha mı bölünüyor?
– Bir sokak adını değiştirirken bellek bedeli hesaplanmalı mı?
– “Bugünün sayısı”nı kesin veren bir belediye API’si olmadan, elimizdeki tüm rakamlar kozmetik değil mi?
---
10. Son Söz: Sayı Değil, Şeffaflık Krizi
Zeytinburnu’nda kaç sokak olduğu sorusu, yüzeyde bir istatistik merakı gibi duruyor; ama aslında yerel yönetim şeffaflığı, veri güncelliği ve kamusal bellek sorusu. Erkeklerin “hemen çözüme bağlayalım” refleksiyle kadınların “insanı ve hikâyeyi unutmayalım” sezgisini birleştirirsek, hem sağlam bir sayım alırız hem de sokağın ruhunu koruruz.
Şimdi top sizde forumdaşlar:
Gerçekten kaç sokak olduğunu bilmek mi istiyoruz, yoksa sokağın hakkını veren bir yönetim mi? Bir rakama razı mısınız, yoksa o rakamın arkasındaki yöntemi görmeden ikna olmayacak mısınız?
Selam forumdaşlar, içimi dökmeye geldim. “Zeytinburnu’nda kaç sokak var?” diye basit bir soru soruyorsun, haklı olarak net bir cevap bekliyorsun; ama karşılaştığın şey sayılar değil, kurumdan kuruma zıplayan tanımlar, eksik güncellenen veri tabanları ve “yarın yine değişebilir” denilen listeler. Bence asıl problem sokak sayısı değil; sokağı, adresi, kamusal alanı sayma biçimimizin çaresizliği. Şimdi gelin bu meseleyi birlikte deşelim: Neden net bir sayı alamıyoruz, alsak bile niye ertesi gün bozuluyor?
---
1. “Sokak” Nedir? Tanım Savaşı Başlamadan Sayı Gelmez
Kaç sokak var sorusu önce şu mayın tarlasına basıyor: Sokak ne demek?
– Yalnızca “sokak” mı, “cadde”yi hariç mi tutacağız?
– “Çıkmaz”ları sayacak mıyız?
– Site içi yollar, yaya aksları, kıyı bandındaki servis yolları bu sayıya dahil mi?
– Dönüşüm bölgelerindeki yeni açılmış ama henüz tabelası takılmamış geçici arterler?
Her kurumun (belediye, nüfus-idare, harita platformları) tanımı farklı. Bir yerde “A Blok iç yolu” diye geçen yer başka yerde “Sokak-3” oluveriyor. Tanım birliği yoksa, istatistik yalnızca rakam süsüdür.
---
2. Numarataj, Adres Kayıt ve “Dün Doğan Sokaklar” Çıkmazı
Zeytinburnu gibi dönüşümü hızlı bir ilçede numarataj dinamik. Kentsel dönüşümle parseller birleşiyor, ayrılıyor; yeni akslar açılıyor, bazı sokaklar taşıt trafiğine kapanıp yaya yoluna dönüyor. Adres Kayıt Sistemi ile belediyenin numarataj şubesi çoğu zaman aynı ritimde güncellenmiyor. Sonuç: Bugün “34 sokak” görünen bir mahalle, yarın 36’ya fırlıyor; ama Google/OSM hâlâ dünde kalmış. “Kaç sokak var?” sorusunun cevabı bu yüzden kronik olarak “versiyona bağlıdır”.
---
3. Erkeklerin Stratejik Yaklaşımı: “Metodoloji Kur, Veriyi Zapt Et”
Hadi erkek forumdaşlarımızın meşhur çözüm odaklı paketini açalım. Önerdikleri tipik strateji:
1. İlçe sınırlarını resmi paftadan sabitle.
2. “Sokak” tanımını yazılı hale getir: (yaya yolu yok, site içi yol yok, yalnızca resmî tabela var gibi)
3. Her mahalle için tekil sokak adlarını çıkar.
4. Çakışan adları (ör. “Gül Sokak” birden fazla mahallede) ayrı varlık say.
5. Yılda iki kez güncelleme takvimi koy.
Kulağa tertemiz geliyor, değil mi? Fakat bu ideal plan sahaya çarpınca eğiliyor: Şantiye sahasında ada-parsel kayıyor, geçici servis yolu kalıcılaşıyor, “geçici” tabelalar senelerce kalıyor. Strateji sağlam; fakat veri akışı kırılgan.
---
4. Kadınların Empatik ve İnsan Odaklı Okuması: “Sayı mı, Yaşanmışlık mı?”
Kadın forumdaşlarımızın itirazı haklı: “Tamam sayalım da, bu sokaklar kimin hayatına dokunuyor?” Bir sokak, navigasyonda bir satır değil; bakkalın veresiye defteri, okul yolunun güvenliği, yaşlı komşunun baston sesi.
– Isimler kim tarafından seçiliyor, neden hep aynı isim havuzunda dönüp duruyoruz?
– Göçle gelen yeni kültürlerin belleği sokak adlarına yansıyor mu?
– Kadınların, çocukların, engellilerin erişimi bu “sayı”ya yansıyor mu?
Empatik bakış bize şunu söylüyor: Sokak sayısını konuşurken sokağın anlamını buduyoruz. Kaç tane olduğu kadar, nasıl yaşandığı da mevzu.
---
5. Haritalar, Platformlar ve Çifte Gerçeklik: Hangisine İnanacağız?
Aynı ilçede beş farklı sayıyla karşılaştınız mı? Çünkü:
– Açık harita platformları topluluk girişine bağlı; bazen fazlalık, bazen eksik.
– Resmî PDF listeler haftalarca güncellenmiyor.
– Navigasyon devleri saha ekibi gönderene kadar “spagetti veri” akıyor.
Ortaya çıkansa “çifte gerçeklik sendromu”: Mahalleli “Bizde o sokak yok” diyor; navigasyon ısrarla var sayıyor. Kargolar dolaşıyor, kurye söyleniyor, acil ambulans yanlış yere sapıyor. Bir rakamın, gerçek hayat maliyeti var.
---
6. Kentsel Dönüşümün Sinsi Efekti: İsimler Kaybolurken Bellek de Kaybolur
Dönüşümle bazı sokaklar coğrafi olarak silinmese bile, adları değiştirilince yerel bellek eriyor. “Sokağımızın adı büyüdü, cadde oldu” gururu ile “dedemin sokağını niye sildiniz?” kırgınlığı aynı anda yaşanıyor. Bir güncel liste “kaç sokak var”ı söyler; ama “kaç hikâye kaldı”yı söylemez. Eleştirim şu: Belediyeler sayıları güncellerken isim değişikliklerinin kültürel etki analizini yayınlamıyor. Bu, tartışmalı ve zayıf bir nokta.
---
7. Cesur Öneriler: Hem Strateji Hem İnsan Merkezli Çerçeve
İki dünyanın da hakkını verelim.
Stratejik/Problem Çözme Paketleri (erkek yaklaşımından ilhamla):
– Tek tanım: “Sokak”ın ilçeye özgü net kriter seti (tabelalı-kadastrolu-kamu erişimli).
– Canlı API: Belediye, ADNKS/numarataj ve açık haritalara tek nokta entegrasyon.
– Sürümleme: “Zeytinburnu Sokaklar v2025.10” gibi tarih damgalı sürümler.
– Değişiklik günlüğü: Hangi sokak eklendi/silindi/yeniden adlandırıldı?
– Kurye/itfaiye testleri: Rutin saha senaryolarıyla veri doğrulama.
Empati/İnsan Odaklı Paket (kadın yaklaşımından ilhamla):
– İsimlendirmede katılım: Mahalle meclisleriyle ortak karar, azınlık ve kadın temsili.
– Erişim skoru: Kaldırım genişliği, aydınlatma, engelli erişimi, okul güvenliği puanı.
– Bellek notu: Adı değişen her sokak için dijital “eski ad—hikâye” etiketi.
– Mahalle bakımı: Sokak sayısı kadar, sokak başına bakım bütçesi ve şeffaf rapor.
---
8. Peki, Bugün Kaç Sokak Var? Neden Bilmek Zorundayız?
İtiraf: “Bugün şu kadar” demek kolay; ama yarın sabah değişme ihtimali yüksekse, o sayı kandırıcı kesinlik yaratır. Esas ihtiyacımız güvenilir bir sorgu anı:
– Vatandaş belediye portalına girip o günün sayısını, tanımıyla birlikte görebilmeli.
– “İndirilebilir ham veri, makine okunur biçim, açık lisans” olmadan güven kurulmaz.
– “Sokağım bugün sistemde yok” diyen vatandaşa hızlı geri bildirim kanalı şart.
Rakamı bilmek önemli mi? Evet, çünkü altyapı planlaması, acil durum yönetimi, posta hizmetleri ve kamusal bakım bütçeleri sayıyla başlıyor. Ama sayı doğru sistemin yan ürünü olmalı; amaç değil.
---
9. Provokatif Sorular: Tartışmayı Açıyorum
– “Sokak” tanımını kim yapmalı: Tek bir teknik kurul mu, yoksa mahalle sakinleriyle birlikte mi?
– İsimlendirmede “temsiliyet kotası” şart mı: kadın isimleri, yerel tarih, göç hikâyeleri?
– Kargoların ve ambulansların gerçek rotaları, resmi sokağı fiilen yeniden tanımlıyorsa, haritaları onlar mı güncelleyecek?
– Sokağın sayısı artınca hizmet mi artıyor, yoksa kaynak daha mı bölünüyor?
– Bir sokak adını değiştirirken bellek bedeli hesaplanmalı mı?
– “Bugünün sayısı”nı kesin veren bir belediye API’si olmadan, elimizdeki tüm rakamlar kozmetik değil mi?
---
10. Son Söz: Sayı Değil, Şeffaflık Krizi
Zeytinburnu’nda kaç sokak olduğu sorusu, yüzeyde bir istatistik merakı gibi duruyor; ama aslında yerel yönetim şeffaflığı, veri güncelliği ve kamusal bellek sorusu. Erkeklerin “hemen çözüme bağlayalım” refleksiyle kadınların “insanı ve hikâyeyi unutmayalım” sezgisini birleştirirsek, hem sağlam bir sayım alırız hem de sokağın ruhunu koruruz.
Şimdi top sizde forumdaşlar:
Gerçekten kaç sokak olduğunu bilmek mi istiyoruz, yoksa sokağın hakkını veren bir yönetim mi? Bir rakama razı mısınız, yoksa o rakamın arkasındaki yöntemi görmeden ikna olmayacak mısınız?