Türkiye-BAE görüşmesinde tarafların ekonomik ve stratejik hasılatları neler oldu?
Türkiye-BAE içindeki ziyaret trafiği aslında geçtiğimiz yaz ayında sürat kazanmıştı. Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan evvel 18 Ağustos’ta BAE Ulusal Güvenlik Danışmanı Pir Tahnoun Bin Zayed Al Nahyan’ı kabul etmiş, 31 Ağustos’ta ise Muhammed bin Zayed el Nahyan ile bir telefon görüşmesi gerçekleştirmişti. Görüşmelerin akabinde verilen olumlu iletiler dikkat çekmişti.
Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan ile Abu Dabi Veliaht Prensi Pir Muhammed bin Zayid Al Nahyan’ın Ankara’daki görüşmesi ise atılan en son adım oldu. Görüşmenin akabinde iki ülke içinde 10 değerli mutabakat imzalandı. Abu Dabi Kalkınma Holdingi İdare Heyeti Lideri Mohamed Hasan Al Suwaidi de “Birleşik Arap Emirlikleri Türkiye’ye yatırım yapmak üzere, 10 milyar dolarlık bir fon ayırmıştır” açıklamasında bulundu.
İran-BAE bağlantılarında de yeni sayfa açıldı
Bölgede değişen durumun bir başka habercisi de İran Dışişleri Bakan Yardımcısı Ali Bakıri’nin, BAE ziyareti oldu. BAE Devlet Lideri Diplomasi Danışmanı Enver Gargaş ve Devlet Bakanı Halife Şahin el-Marar ile görüştüğünü aktaran Bakıri, “İran-BAE bağlantılarında yeni bir sayfa açma konusunda anlaştık” sözlerini kullandı.
‘ABD’nin Afganistan’dan çekilme üslubu bölge ülkelerini alternatif arayışlara itti’
Ankara Toplumsal Bilimler Üniversitesi Memleketler arası Münasebetler Kısmı Öğretim Üyesi ve Cumhurbaşkanlığı Güvenlik ve Dış Siyasetler Konseyi Üyesi Prof. Dr. Mehmet Akif Kireçci, Türkiye-BAE ilgilerini ve bölgede değişen durumu Sputnik’e kıymetlendirdi.
Prof. Dr. Kireçci, Türkiye-BAE yakınlaşmasına giden süreci şu biçimde anlattı:
Arap Baharı ile başlayan süreçte Türkiye ve BAE farklı fikirlerde oldular. Bu da birtakım sorunların yaşanmasına niye oldu. Öte yandan BAE, Suudi Arabistan’la bir arada Katar’ı sıkıştırmak istedi. Türkiye burada Katar’a büyük bir dayanak verdi ve Katar’da mümkün darbeyi durdurdu. Artık Biden idaresinin nazaranve gelmesiyle bir arada bölgede birtakım dinamikler değişti. Öncelikle o denli görünüyor ki Beyaz Saray idaresi BAE’nin birtakım adımlarından rahatsız. Suudi Arabistan’la da birtakım tansiyonlar yaşıyorlar. Bunun üzerine ABD’nin Afganistan’dan çekilme üslubu da bölge ülkelerini alternatif arayışlara itti. Bu ziyaret bu biçimde bir jeopolitik denklemde gelişti.
‘Ziyaret birinci adım olarak düşünülebilir’
Türkiye’nin BAE’nin dış siyasetini çeşitlendirecek bir alternatif sunduğunu söz eden Prof. Dr. Kireçci, “Türkiye, müttefiklerine sahip çıkan bir ülke. Bunu da Karabağ ve Katar’da gösterdi. Ticaret olursa uygun bağlar olursa bundan herkes kazanır. ötürüsıyla Türkiye ile BAE’nin Afrika’da, Ortadoğu’da yapacakları fazlaca şey var. Bu ziyaret bunun birinci adımı olarak düşünülebilir” diye de ekledi.
“Yatırım muahedeleri tek kazanım değil” diye devam eden Kireçci, “Bunlar yalnızca işin başlangıcı diye düşünelim. Bir de Türkiye’nin iktisadı hayli büyük. Türkiye’de hayli büyük projeler var, hayata geçmeyi bekleyen projeler var. her insanın kazanacağı bir müddetcin başlangıcı diye yorumluyorum” değerlendirmesinde de bulundu.
Suudi Arabistan’la da bağlarda ilerleme sağlanacak mı?
Türkiye son periyotta yalnızca BAE ile değil, İsrail ve Mısır ile de temaslarını artırdı. Bölgenin öbür kuvvetli ülkesi Suudi Arabistan ile de birtakım görüşmeler oldu lakin çabucak hemen ‘normalleşme’ düzeyine ulaşmış değil. Prof. Dr. Kireçci, Suudi Arabistan’la bu tip adımların atıldığını belirterek şunları söylemiş oldu:
Daha evvel Suudi Arabistan’ın Türkiye’nin Afrika’daki bağlantılarına birtakım müdahaleleri olmuştu. Cumhurbaşkanımız, Suudi Kral ile görüştü. Birtakım konularda açılımlar önerildi. Birtakım konularda birtakım ülkelerle anlaşamazsak da anlaşabildiğimiz konularda niye birlikte hareket etmeyelim? ABD ve Rusya buna örnek. Ana yaklaşımın bu olduğunu ve Körfez’de Suudi Arabistan’ın da ortasında olduğu ortak bir işbirliği platformunun bütün tarafların menfaatine olacağını düşünüyorum.
Prof. Dr. Kireçci, “Bölgenin geleceği istikrar ve daha fazlaca işbirliğinden geçiyor” diyerek tabirlerini sonlandırdı.
Türkiye ve BAE içinde 10 mutabakat
Ziyaret kapsamında imzalanan 10 muahede şu biçimde sıralanıyor:
Kara Paranın Aklanması ve Terörizminin Finansmanının Önlenmesi Bağlamında Mali ayrıntıların Değişimine Ait Mutabakat.
Abu Dabi Liman Şirketiyle Türkiye Varlık Fonu içinde Mutabakat Muhtırası.
Abu Dabi Kalkınma Holdingi (ADQ) ile Türkiye Varlık Fonu (TVF) içinde Mutabakat Muhtırası
Abu Dabi Kalkınma Holdingi ile Türkiye Varlık Fonu içinde İşbirliğine Yönelik Mutabakat Muhtırası.
Abu Dabi Kalkınma Holdingi ile Cumhurbaşkanlığı Yatırım Ofisi içinde Mutabakat Muhtırası.
Abu Dabi Menkul Değerler Borsası ile Borsa İstanbul içinde Mutabakat Muhtırası.
Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası ile BAE Merkez Bankası içinde İşbirliğine Yönelik Mutabakat Zaptı.
Gümrük Kollarında İdari İşbirliği ve İştirak Mutabakatı
Güç Alanında İşbirliğine Yönelik Mutabakat Muhtırası
Etraf Alanında İşbirliği Mutabakatı
Alıntıdır
Türkiye-BAE içindeki ziyaret trafiği aslında geçtiğimiz yaz ayında sürat kazanmıştı. Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan evvel 18 Ağustos’ta BAE Ulusal Güvenlik Danışmanı Pir Tahnoun Bin Zayed Al Nahyan’ı kabul etmiş, 31 Ağustos’ta ise Muhammed bin Zayed el Nahyan ile bir telefon görüşmesi gerçekleştirmişti. Görüşmelerin akabinde verilen olumlu iletiler dikkat çekmişti.
Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan ile Abu Dabi Veliaht Prensi Pir Muhammed bin Zayid Al Nahyan’ın Ankara’daki görüşmesi ise atılan en son adım oldu. Görüşmenin akabinde iki ülke içinde 10 değerli mutabakat imzalandı. Abu Dabi Kalkınma Holdingi İdare Heyeti Lideri Mohamed Hasan Al Suwaidi de “Birleşik Arap Emirlikleri Türkiye’ye yatırım yapmak üzere, 10 milyar dolarlık bir fon ayırmıştır” açıklamasında bulundu.
İran-BAE bağlantılarında de yeni sayfa açıldı
Bölgede değişen durumun bir başka habercisi de İran Dışişleri Bakan Yardımcısı Ali Bakıri’nin, BAE ziyareti oldu. BAE Devlet Lideri Diplomasi Danışmanı Enver Gargaş ve Devlet Bakanı Halife Şahin el-Marar ile görüştüğünü aktaran Bakıri, “İran-BAE bağlantılarında yeni bir sayfa açma konusunda anlaştık” sözlerini kullandı.
‘ABD’nin Afganistan’dan çekilme üslubu bölge ülkelerini alternatif arayışlara itti’
Ankara Toplumsal Bilimler Üniversitesi Memleketler arası Münasebetler Kısmı Öğretim Üyesi ve Cumhurbaşkanlığı Güvenlik ve Dış Siyasetler Konseyi Üyesi Prof. Dr. Mehmet Akif Kireçci, Türkiye-BAE ilgilerini ve bölgede değişen durumu Sputnik’e kıymetlendirdi.
Prof. Dr. Kireçci, Türkiye-BAE yakınlaşmasına giden süreci şu biçimde anlattı:
Arap Baharı ile başlayan süreçte Türkiye ve BAE farklı fikirlerde oldular. Bu da birtakım sorunların yaşanmasına niye oldu. Öte yandan BAE, Suudi Arabistan’la bir arada Katar’ı sıkıştırmak istedi. Türkiye burada Katar’a büyük bir dayanak verdi ve Katar’da mümkün darbeyi durdurdu. Artık Biden idaresinin nazaranve gelmesiyle bir arada bölgede birtakım dinamikler değişti. Öncelikle o denli görünüyor ki Beyaz Saray idaresi BAE’nin birtakım adımlarından rahatsız. Suudi Arabistan’la da birtakım tansiyonlar yaşıyorlar. Bunun üzerine ABD’nin Afganistan’dan çekilme üslubu da bölge ülkelerini alternatif arayışlara itti. Bu ziyaret bu biçimde bir jeopolitik denklemde gelişti.
‘Ziyaret birinci adım olarak düşünülebilir’
Türkiye’nin BAE’nin dış siyasetini çeşitlendirecek bir alternatif sunduğunu söz eden Prof. Dr. Kireçci, “Türkiye, müttefiklerine sahip çıkan bir ülke. Bunu da Karabağ ve Katar’da gösterdi. Ticaret olursa uygun bağlar olursa bundan herkes kazanır. ötürüsıyla Türkiye ile BAE’nin Afrika’da, Ortadoğu’da yapacakları fazlaca şey var. Bu ziyaret bunun birinci adımı olarak düşünülebilir” diye de ekledi.
“Yatırım muahedeleri tek kazanım değil” diye devam eden Kireçci, “Bunlar yalnızca işin başlangıcı diye düşünelim. Bir de Türkiye’nin iktisadı hayli büyük. Türkiye’de hayli büyük projeler var, hayata geçmeyi bekleyen projeler var. her insanın kazanacağı bir müddetcin başlangıcı diye yorumluyorum” değerlendirmesinde de bulundu.
Suudi Arabistan’la da bağlarda ilerleme sağlanacak mı?
Türkiye son periyotta yalnızca BAE ile değil, İsrail ve Mısır ile de temaslarını artırdı. Bölgenin öbür kuvvetli ülkesi Suudi Arabistan ile de birtakım görüşmeler oldu lakin çabucak hemen ‘normalleşme’ düzeyine ulaşmış değil. Prof. Dr. Kireçci, Suudi Arabistan’la bu tip adımların atıldığını belirterek şunları söylemiş oldu:
Daha evvel Suudi Arabistan’ın Türkiye’nin Afrika’daki bağlantılarına birtakım müdahaleleri olmuştu. Cumhurbaşkanımız, Suudi Kral ile görüştü. Birtakım konularda açılımlar önerildi. Birtakım konularda birtakım ülkelerle anlaşamazsak da anlaşabildiğimiz konularda niye birlikte hareket etmeyelim? ABD ve Rusya buna örnek. Ana yaklaşımın bu olduğunu ve Körfez’de Suudi Arabistan’ın da ortasında olduğu ortak bir işbirliği platformunun bütün tarafların menfaatine olacağını düşünüyorum.
Prof. Dr. Kireçci, “Bölgenin geleceği istikrar ve daha fazlaca işbirliğinden geçiyor” diyerek tabirlerini sonlandırdı.
Türkiye ve BAE içinde 10 mutabakat
Ziyaret kapsamında imzalanan 10 muahede şu biçimde sıralanıyor:
Kara Paranın Aklanması ve Terörizminin Finansmanının Önlenmesi Bağlamında Mali ayrıntıların Değişimine Ait Mutabakat.
Abu Dabi Liman Şirketiyle Türkiye Varlık Fonu içinde Mutabakat Muhtırası.
Abu Dabi Kalkınma Holdingi (ADQ) ile Türkiye Varlık Fonu (TVF) içinde Mutabakat Muhtırası
Abu Dabi Kalkınma Holdingi ile Türkiye Varlık Fonu içinde İşbirliğine Yönelik Mutabakat Muhtırası.
Abu Dabi Kalkınma Holdingi ile Cumhurbaşkanlığı Yatırım Ofisi içinde Mutabakat Muhtırası.
Abu Dabi Menkul Değerler Borsası ile Borsa İstanbul içinde Mutabakat Muhtırası.
Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası ile BAE Merkez Bankası içinde İşbirliğine Yönelik Mutabakat Zaptı.
Gümrük Kollarında İdari İşbirliği ve İştirak Mutabakatı
Güç Alanında İşbirliğine Yönelik Mutabakat Muhtırası
Etraf Alanında İşbirliği Mutabakatı
Alıntıdır