Zeynep
New member
Makale Uluslararası Olduğunu Nasıl Anlarız?
Akademik ya da bilimsel bir çalışmanın kalitesi, kapsamı ve erişimi, onun uluslararası düzeyde olup olmadığını belirlemede önemli kriterlerdir. Özellikle araştırmacılar, akademisyenler ve yüksek lisans/doktora öğrencileri için "Makale uluslararası olduğunu nasıl anlarız?" sorusu, hem yayın stratejilerini belirlemede hem de akademik kariyer planlamasında büyük önem taşır. Bu makalede, bir makalenin uluslararası nitelikte olup olmadığını anlamak için dikkat edilmesi gereken başlıca ölçütleri detaylarıyla ele alacağız.
1. Yayınlandığı Derginin Endekslenme Durumu
Bir makalenin uluslararası olup olmadığını anlamanın en önemli yollarından biri, yayınlandığı derginin hangi uluslararası indekslerde tarandığına bakmaktır.
Başlıca uluslararası indeksler şunlardır:
- Web of Science (WoS)
- Scopus
- PubMed
- ERIC
- DOAJ (Directory of Open Access Journals)
Eğer bir makale bu indekslerde yer alan bir dergide yayımlanmışsa, bu dergi genellikle uluslararası kabul görmüş bir yayın organıdır. Özellikle WoS ve Scopus gibi indeksler, uluslararası yayıncılıkta en prestijli veri tabanlarıdır.
2. Derginin Etki Faktörü (Impact Factor)
Makalenin yayınlandığı derginin etki faktörü, o derginin akademik çevrede ne kadar saygı gördüğünü gösterir. Etki faktörü yüksek olan dergiler, genellikle daha sık atıf alır ve uluslararası düzeyde kabul edilir.
Etki faktörü nasıl kontrol edilir?
Journal Citation Reports (JCR) üzerinden ilgili derginin etki faktörü sorgulanabilir. Buradan alınan bilgiler, derginin uluslararası platformlardaki konumunu anlamada yardımcı olur.
3. Yazarların ve Hakemlerin Uluslararası Profili
Uluslararası makalelerde yazar kadrosu genellikle farklı ülkelerden akademisyenleri içerir. Ayrıca hakemlik süreci de anonim, çift kör (double blind review) sistemine göre işliyor ve uluslararası uzmanlar tarafından yürütülüyorsa, bu da makalenin evrensel standartlara uygun olduğunu gösterir.
4. Yayın Dili
Uluslararası makalelerin çoğunluğu İngilizce olarak yayımlanır. İngilizce dışında Almanca, Fransızca ve İspanyolca gibi dillerde yayın yapan bazı saygın dergiler olsa da, İngilizce hâlâ akademik dünyanın ortak dili durumundadır. Bir makalenin İngilizce yazılması, onun daha geniş bir kitleye ulaşmasını ve daha fazla atıf almasını sağlar.
5. Atıf Sayısı ve Alıntılanma Durumu
Makalenin başka akademik çalışmalarda referans gösterilmesi, onun uluslararası düzeyde kabul gördüğünün en somut göstergelerindendir. Google Scholar, Scopus veya Web of Science gibi platformlardan makalenin alıntılanma durumu kontrol edilebilir.
6. Derginin Yayın Politikası ve Hedef Kitlesi
Bir derginin yayın politikası, uluslararasılaşma konusunda çok şey söyler. Eğer dergi, küresel araştırmalara açık olduğunu belirtiyor, çok dilli özet sunuyor, uluslararası yazar ve hakemleri kabul ediyorsa, bu dergi uluslararası niteliktedir. Ayrıca, derginin hedef kitlesinin geniş bir coğrafi bölgeyi kapsaması da önemlidir.
7. DOI Numarası ve Açık Erişim Durumu
DOI (Digital Object Identifier), makalenin dijital dünyadaki benzersiz kimliğidir. Uluslararası makaleler genellikle DOI numarası taşır. Ayrıca, makalenin açık erişim olması, daha geniş bir okuyucu kitlesine ulaşmasını sağlar. DOAJ gibi açık erişim dizinlerinde yer alması da uluslararası erişimin göstergesidir.
8. Makalenin Konusu ve Evrenselliği
Makalenin ele aldığı konu, yalnızca yerel değil küresel düzeyde de ilgi çekici ve faydalı olmalıdır. Örneğin, sadece Türkiye’ye özgü bir durumu değil, bu durumun küresel örneklerini ve etkilerini de ele alıyorsa, bu makale daha evrensel bir nitelik taşır.
Sıkça Sorulan Sorular (SSS)
S: Makalemin uluslararası olup olmadığını nasıl teyit edebilirim?
C: Yayınlandığı derginin indeks bilgileri, dil, yazar profili ve alıntılanma sayısı gibi kriterler göz önünde bulundurularak teyit edilebilir.
S: Uluslararası bir dergide yayın yapmam neden önemli?
C: Akademik kariyer hedefleri, atama ve yükseltme kriterleri açısından uluslararası yayınlar çok değerlidir. Ayrıca, bilginin evrensel düzeyde yayılmasını sağlar.
S: Sadece İngilizce yazmak yeterli mi?
C: Hayır. Dil önemlidir ancak makalenin kalitesi, yapısı, bilimsel özgünlüğü ve hakem süreci de büyük rol oynar.
Ekstra İpuçları:
- ORCID numarası alarak uluslararası yayın ağlarında görünürlüğünüzü artırabilirsiniz.
- ResearchGate ve Academia.edu gibi platformlarda makalenizi paylaşarak erişimini artırabilirsiniz.
- Yayın yapmadan önce derginin “aims and scope” kısmını dikkatlice inceleyin.
Faydalı Kaynaklar:
- [https://www.scimagojr.com](https://www.scimagojr.com) → Dergi sıralamaları ve indeks bilgileri
- [https://www.scopus.com](https://www.scopus.com) → Atıf sayıları ve yayın bilgileri
- [https://www.doaj.org](https://www.doaj.org) → Açık erişimli uluslararası dergiler
Sonuç olarak, bir makalenin uluslararası olduğunu anlamak, yalnızca bir kritere bakarak değil, çok boyutlu değerlendirme yaparak mümkündür. Yukarıda belirtilen tüm kriterler birlikte ele alındığında, makalenin uluslararası bilimsel toplulukta ne derece kabul gördüğü anlaşılabilir.
Akademik ya da bilimsel bir çalışmanın kalitesi, kapsamı ve erişimi, onun uluslararası düzeyde olup olmadığını belirlemede önemli kriterlerdir. Özellikle araştırmacılar, akademisyenler ve yüksek lisans/doktora öğrencileri için "Makale uluslararası olduğunu nasıl anlarız?" sorusu, hem yayın stratejilerini belirlemede hem de akademik kariyer planlamasında büyük önem taşır. Bu makalede, bir makalenin uluslararası nitelikte olup olmadığını anlamak için dikkat edilmesi gereken başlıca ölçütleri detaylarıyla ele alacağız.
1. Yayınlandığı Derginin Endekslenme Durumu
Bir makalenin uluslararası olup olmadığını anlamanın en önemli yollarından biri, yayınlandığı derginin hangi uluslararası indekslerde tarandığına bakmaktır.
Başlıca uluslararası indeksler şunlardır:
- Web of Science (WoS)
- Scopus
- PubMed
- ERIC
- DOAJ (Directory of Open Access Journals)
Eğer bir makale bu indekslerde yer alan bir dergide yayımlanmışsa, bu dergi genellikle uluslararası kabul görmüş bir yayın organıdır. Özellikle WoS ve Scopus gibi indeksler, uluslararası yayıncılıkta en prestijli veri tabanlarıdır.
2. Derginin Etki Faktörü (Impact Factor)
Makalenin yayınlandığı derginin etki faktörü, o derginin akademik çevrede ne kadar saygı gördüğünü gösterir. Etki faktörü yüksek olan dergiler, genellikle daha sık atıf alır ve uluslararası düzeyde kabul edilir.
Etki faktörü nasıl kontrol edilir?
Journal Citation Reports (JCR) üzerinden ilgili derginin etki faktörü sorgulanabilir. Buradan alınan bilgiler, derginin uluslararası platformlardaki konumunu anlamada yardımcı olur.
3. Yazarların ve Hakemlerin Uluslararası Profili
Uluslararası makalelerde yazar kadrosu genellikle farklı ülkelerden akademisyenleri içerir. Ayrıca hakemlik süreci de anonim, çift kör (double blind review) sistemine göre işliyor ve uluslararası uzmanlar tarafından yürütülüyorsa, bu da makalenin evrensel standartlara uygun olduğunu gösterir.
4. Yayın Dili
Uluslararası makalelerin çoğunluğu İngilizce olarak yayımlanır. İngilizce dışında Almanca, Fransızca ve İspanyolca gibi dillerde yayın yapan bazı saygın dergiler olsa da, İngilizce hâlâ akademik dünyanın ortak dili durumundadır. Bir makalenin İngilizce yazılması, onun daha geniş bir kitleye ulaşmasını ve daha fazla atıf almasını sağlar.
5. Atıf Sayısı ve Alıntılanma Durumu
Makalenin başka akademik çalışmalarda referans gösterilmesi, onun uluslararası düzeyde kabul gördüğünün en somut göstergelerindendir. Google Scholar, Scopus veya Web of Science gibi platformlardan makalenin alıntılanma durumu kontrol edilebilir.
6. Derginin Yayın Politikası ve Hedef Kitlesi
Bir derginin yayın politikası, uluslararasılaşma konusunda çok şey söyler. Eğer dergi, küresel araştırmalara açık olduğunu belirtiyor, çok dilli özet sunuyor, uluslararası yazar ve hakemleri kabul ediyorsa, bu dergi uluslararası niteliktedir. Ayrıca, derginin hedef kitlesinin geniş bir coğrafi bölgeyi kapsaması da önemlidir.
7. DOI Numarası ve Açık Erişim Durumu
DOI (Digital Object Identifier), makalenin dijital dünyadaki benzersiz kimliğidir. Uluslararası makaleler genellikle DOI numarası taşır. Ayrıca, makalenin açık erişim olması, daha geniş bir okuyucu kitlesine ulaşmasını sağlar. DOAJ gibi açık erişim dizinlerinde yer alması da uluslararası erişimin göstergesidir.
8. Makalenin Konusu ve Evrenselliği
Makalenin ele aldığı konu, yalnızca yerel değil küresel düzeyde de ilgi çekici ve faydalı olmalıdır. Örneğin, sadece Türkiye’ye özgü bir durumu değil, bu durumun küresel örneklerini ve etkilerini de ele alıyorsa, bu makale daha evrensel bir nitelik taşır.
Sıkça Sorulan Sorular (SSS)
S: Makalemin uluslararası olup olmadığını nasıl teyit edebilirim?
C: Yayınlandığı derginin indeks bilgileri, dil, yazar profili ve alıntılanma sayısı gibi kriterler göz önünde bulundurularak teyit edilebilir.
S: Uluslararası bir dergide yayın yapmam neden önemli?
C: Akademik kariyer hedefleri, atama ve yükseltme kriterleri açısından uluslararası yayınlar çok değerlidir. Ayrıca, bilginin evrensel düzeyde yayılmasını sağlar.
S: Sadece İngilizce yazmak yeterli mi?
C: Hayır. Dil önemlidir ancak makalenin kalitesi, yapısı, bilimsel özgünlüğü ve hakem süreci de büyük rol oynar.
Ekstra İpuçları:
- ORCID numarası alarak uluslararası yayın ağlarında görünürlüğünüzü artırabilirsiniz.
- ResearchGate ve Academia.edu gibi platformlarda makalenizi paylaşarak erişimini artırabilirsiniz.
- Yayın yapmadan önce derginin “aims and scope” kısmını dikkatlice inceleyin.
Faydalı Kaynaklar:
- [https://www.scimagojr.com](https://www.scimagojr.com) → Dergi sıralamaları ve indeks bilgileri
- [https://www.scopus.com](https://www.scopus.com) → Atıf sayıları ve yayın bilgileri
- [https://www.doaj.org](https://www.doaj.org) → Açık erişimli uluslararası dergiler
Sonuç olarak, bir makalenin uluslararası olduğunu anlamak, yalnızca bir kritere bakarak değil, çok boyutlu değerlendirme yaparak mümkündür. Yukarıda belirtilen tüm kriterler birlikte ele alındığında, makalenin uluslararası bilimsel toplulukta ne derece kabul gördüğü anlaşılabilir.