Platin paladyumdan rol çalıyor!

Beykozlu

New member
Evrim KÜÇÜK

Platin kümesi metallerin (PGM) arz ve talep görünümü bu yıl yüksek belirsizlik gösteriyor. Belirsizlik ortamı fiyatları aşağı çekerken, nispeten daha ucuz olan platinin paladyumun yerine ikame edilmesi eğilimi güçleniyor.

Savaş, Rusya’nın dünyanın en büyük paladyum tedarikçisi ve değerli bir platin, rodyum üreticisi pozisyonu için risk yarattı. Rusya büyük bir PGM tüketicisi olmasa da, krizin tedarik zincirlerindeki mevcut zorlukları daha da şiddetlendirmesi, enfl asyonu körüklemesi ve ekonomik büyümeyi baskı altına alması PGM talep görünümünü bozdu. Öbür taraftan Çin’de COVID kaynaklı kısıtlamalar da kıymetli metallerin kullanması için aşağı istikametli riskler yaratmaya devam ediyor. Tüm bunlar platin ve paladyum meblağlarını baskılıyor. Lakin platinin, Rusya’nın paladyum üretimine dair soru işaretlerinin kol gezdiği ortamda paladyumdan rol çaldığı ve hem otomotiv birebir vakitte başka endüstriyel alanlarda paladyumun yerine kullanılmaya başlandığı görülüyor.

Londra’da geçtiğimiz günlerde düzenlenen Londra Platin Haftası’nda metalin görünümü konusunda beklentiler ve telaşlar masaya yatırıldı. Toplantılarda öne çıkan husus bozulan ekonomik şartların talebe baskı yapmaya başladığı oldu. İştirakçiler gelirler üstündeki enfl asyonist baskının yılın ikinci yarısında birincil tasa kaynağı olacağını lisana getirdi. Tüketicinin kemer sıkmaya başlamasının otomotiv ve mücevher talebine darbe indirebileceği uyarısı yapıldı.


Platinin endüstriyel kullanması artıyor

Ancak platinin paladyuma nazaran ucuz olması niçiniyle otomotiv ve endüstriyel alanlarda daha epey tercih edilmeye başlandığı belirtiliyor. Johnson Matthey tarafınca hazırlanan PGM raporuna göre, endüstriyel platin talebinin bu yıl 2021’deki yaklaşık üç milyon onsluk tüm vakit içinderın rekorundan geri çekileceği kestirim ediliyor, lakin tarihî standartlara nazaran sıra dışı derecede kuvvetli kalmasının beklendiği ilave ediliyor. Bilhassa, bu yıl cam elyaf tarafında kuvvetli talep öngörülüyor. Platin için kimyasal talebin de nitrik asit ve silikonlarda devam eden kuvvetli kullanım ve Çin’deki büyük entegre petrokimya komplekslerine daha fazla yatırım yapılmasıyla rekor düzeylerde olacağı iddia ediliyor. Bu komplekslerin inşası hem de petrol arıtma katalizörlerine de talep yaratıyor, lakin bu kısmen birtakım eski ve daha az verimli rafinerilerin kapatılmasıyla dengelenecek.

Paladyum ve rodyum gözden düşüyor

Buna rağmen paladyum ve rodyumun endüstriyel alımının COVID öncesi düzeylerin altında kalacağı kestirim ediliyor. Rekor fiyatlar mesela diş alaşımlarında paladyumdan uzak durma eğilimini artırırken, cam şirketleri de daha düşük rodyum içerikli alaşımları benimsemeye devam ediyor.

Platinin otomotivde ikame edilmesi eğilimi de güçleniyor. Paladyum ve platin, araba üreticileri için fazlaca kıymetli. Akaryakıtla çalışan arabalardaki katalitik konvertörlerdeki kritik bileşenler ve platin ayrıyeten elektrikli araçların yakıt hücrelerinde kullanılıyor. Dünya Platin Kurulu Araştırma Lideri Trevor Raymond, “İkame uğraşı büyük ölçüde arttı. Bir araba üreticisinin yapabileceği tasarruf ölçüsü hayli büyük. Paladyumun fiyatı ve mevcudiyetine ait kaygılar bu eğilimi artırıyor” diyor.

Yılın birinci çeyreğinde platin talebi yüzde 26 düştü ancak biroldukca kesim paladyum yerine platin kullanmaya başladıkça, talebin artacağı ve yatırımcı için platinin kıymetli bir alım fırsatı haline gelebileceği belirtiliyor.

Platin ve paladyum fiyatında sert deflasyon

Bu yıl, Ukrayna’daki savaş niçiniyle mart ayında fırlayan fiyatlar daha sonrasında sert bir defl asyon sürecine girdi. Platin yaklaşık %19 paha kaybıyla 940-950 dolar bandına, paladyum yüzde 34 paha yitirerek 2.000-2.020 dolar düzeyine ve rodyum yüzde 22 düşerek 15.600 dolara indi. Fiyatlarda talebe ait telaşların yanında Fed’in faiz artırması ve doların artan cazibesinin değerli metalleri baskılaması da tesirli oluyor.

Okumaya devam et...
 
Üst