Neslihan Önderoğlu: Okumak, öteki hayatlara konuk olmaktır

Leila

Global Mod
Global Mod
Ada Demir

2012’de yayımlanan birinci hikaye kitabı ‘İçeri Girmez miydiniz ?’ ile 2013 Haldun Taner Hikaye Ödülü’nü kazanan müellif Neslihan Önderoğlu, Notos, Sarnıç, Kitap-lık, Sözcükler, Özgür Edebiyat, İzafi, Türk Lisanı, Hikaye Teknesi, Ada üzere birfazlaca mecmuada ve fanzinde hikayeleriyle yer aldı.



Birinci romanı Günışığı Kitaplığı’nın Köprü Kitaplar koleksiyonu için yazdığı ‘Bana Sesini Bırak’ olan Önderoğlu ayrıyeten ‘Filler ve Balıklar, ‘Mutsuz Palyaçolar Örgütü’, ‘Ay Dolandı,’ Yeryüzü Yorgunları’, ‘Tuhaf Şeyler Oluyor Bay Tarantino’ ve ‘Yakınlık Korkusu’ yapıtlarıyla okurla buluştu. Muharririn yeni hikayeleriyle birlikte, ON8 Blog’daki “Cin Atı” isimli köşesinde biriktirdiği hikayelerinden oluşan son kitabı ‘Küçük Bir Mesele’, On8 Kitap tarafınca yayımlandı.

Neslihan Önderoğlu ile ‘Küçük Bir Problem’i konuştuk.

Edebiyatımızda hikaye tipinde hayli uygun eserler vermiş ustalar var. Çağdaş edebiyatta da son senelerda giderek yükselen bir hikaye trendi mevcut. Hem okurluk hem müelliflik anlamında… Siz de birinci hikaye kitabınızla Haldun Taner üzere bir ustanın ismini taşıyan bir mükafatın sahibi ve öykücülüğümüzün bayrak taşıyıcılarındansınız. Hikayenin serüveni, nereye yanlışsız gittiğine dair sizin yorumunuzu almak isterim.

Hikaye ülkemizde hayli başarılı bir edebi cins. Bunun niçinlerini epeyce merak ediyorum ben de. Bizim klasik öykü anlatıcılığımız, meddah geleneği vb. çeşitli açıklamaları vardır şüphesiz. Yalnız bir şeyin nicelik olarak ayyuka çıktığı devirlerde nitelikten de bahsetmek gerekir. Evet hikaye epey yazılıyor lakin ne yazık ki düzgün ve kendine has bir üslup yakalamış öykücüler olduğu kadar son derece vasat yazan, tanınan bahisleri yeğleyen ve âlâ bir okur olmadığı yazdıklarından muhakkak olan kimseler de var. Burada yeterli ile kötüyü ayıracak olan kalıcılık, yani vakittir.

‘DÜNYANIN YALNIZCA BİZİM ETRAFIMIZDAKİLERDEN İBARET OLMADIĞINI GÖSTERMEK İSTİYORUM’

Hikayelerinizde farklı kültürlere, bakış açısına ve ömür biçimlerine sahip gençler yer alıyor. Detaylar da keza öyle… Bunu müşahede gücüne mi bağlamalıyız? Öykülerinizdeki bu zenginliği ve çeşitliliği nasıl yorumlarsınız?


O denli diyorsanız ne memnun bana. Zira yapmaya çalıştığım şey tam da bu. Ben gençlerle olan söyleşilerimde de bunun altını bilhassa çiziyorum: Empati. Zira bizim hayatımız oburlarının hayatından geçer. Bu niçinle kendi kısıtlı dünyamız ve dar etrafımızdan çıkmanın, öbür insanları, hayat tekniklerini ve kültürleri tanımanın en değerli yollarından biri okumaktır. Öteki bir deyişle, okumak, öteki hayatlara konuk olmaktır. Ben de hikayelerimi ve kahramanlarımı seçerken bu çeşitliliğe itina gösteriyorum. Dünyanın yalnızca bizim etrafımızdakilerden ibaret olmadığını göstermek istiyorum. Bu manada beni besleyen en değerli şey müşahede. Uygun bir gözlemci olduğumu düşünürüm, etrafıma, dünyada neler olup bittiğine ilgi duyarım.

‘Küçük Bir Problem’in büyük bir kısmı ON8 Blog’daki Cin Atı köşenizde yayınlanan hikayelerden oluşuyor. Bu manada da öncü isimlerden birisiniz. Dijital ortamdaki bu hikaye tecrübesi nasıldı? Kitaplaşması için yazmakla her hafta dijitalde yeni hikaye yayınlamanın hissi farklı olmalı…

ON8 Blog’da hikaye yazma önerisi geldiğinde fazlaca sevindim. Doğrusu bu hikayeleri ileride kitaplaşır beklentisiyle de yazmadım. Gerçi hangi maksatla yazılmış olursa olsun hikaye üzerinde çalışma süreci farklı olmazdı. Maksadım, daima takip edilen bir blogda gençlerle tertipli bir bağlantı kurarak hikayeler aracılığıyla onlara seslenebilmekti. Bu manada uygun de oldu.

‘GENÇ OKUR, BİR MÜELLİF OLARAK SİZİ BESLEYEN BİR OKUR KİTLESİ’

Gençler için hikayelerinizin yanı sıra 3 tane de romanınız bulunuyor. Sizi genç okurlara yönlendiren, “Ben genç dünyalara da seslenmeliyim!” söylemiş olduğiniz bir an var mı? Gençler için yazmaya nasıl karar verdiğinizi merak ediyorum açıkçası…


Her vakit heves edip yürek edemeyeceğim bir şeydi gençlere yazmak. Günışığı Kitaplığı bünyesinde yayımlanan Köprü Kitaplar dizisinin editörü Semih Gümüş’ten bu biçimde bir teklif geldi. Hiç roman yazmamıştım. Biraz tereddüt ettim lakin daha sonra işe koyulunca epey keyif alarak çalıştım ve ortaya birinci romanım ‘Bana Sesini Bırak’ çıktı. Hem beni birebir vakitte yayınevimi şad eden bir kitap oldu, gençler de sevdiler. Bu bana devam etme yüreği verdi ve daha sonrası bizatihi geldi. O denli ki bundan daha sonra yazdıkça gençler için de bir şeyler üretmeye devam edeceğim. Genç okur, bir muharrir olarak sizi daha dinamik kılan ve besleyen bir okur kitlesi.

Hikayelerinizin sonunu ekseriyetle ucu açık bırakıyorsunuz. Bu durum da haliyle okurun başında sayısız ihtimali doğuruyor. Okuru da hikayenin kurgu sürecine dahil eden bu şeklinizin sebebi nedir?

Bilhassa bu biçimde yapıyorum. Hikayelerde de romanlarda da. Bunun sebebi tembelliğe alışmış okurdan iştirak beklemem. Kurgu esasen o denli bir şey ki bunu gerektirir benim açımdan. Söyleşilerde bundan yakınan ve “E daha sonra ne oldu?” diye soran okurlar oluyor. Ben de onlara her kezinde tıpkı yanıtı veriyorum: “Siz nasıl hayal ettiyseniz o oldu!”

Geçmişte ya da bugün… Müelliflik seyahatinizde sizi besleyen öykücüleri merak ediyorum.

İsim olarak tek tek saymak fazlaca sıkıntı olur fakat bir bütün olarak “50 kuşağı” öykücüleri benim için vazgeçilmez. Kimdir bunlar? Ferit Edgü, Vüs’at O. Bener, Demir Özlü, Orhan Duru, Leyla Erbil, Onat Kutlar, Bilge Karasu benim için en öne çıkanları. Bunun haricinde Çehov, Amerikan kısa hikayesinin dev isimleri Raymond Carver, John Cheever, Flannery O’Connor üzere isimleri de ekleyebiliriz.

Okumaya devam et...
 
Üst