Mavi gökyüzünde siyah lekeler

Leila

Global Mod
Global Mod
Deniz Poyraz

‘Bostanda, Kırlangıçlar’, İngiliz müellif Peter Hobbs’ın lisanımıza çevrilen birinci romanı. Bu kısa ama ağır metne novella demek daha uygun olacak. Novella, hikayeden daha uzun, romandan hacimsel manada daha dar bir çeşit olarak, yeni edebiyat ortamında sıkça kullanılmaya başlanan bir tarif. Derli toplu kurgusuyla, yinea düşmeyen ve akışının tabiatını sekteye uğratacak gereksiz öğelere yer bırakmayan anlatımıyla ‘Bostanda, Kırlangıçlar’ın bir novelladan bekleneni karşıladığını belirtmek gerek.



Öncelikle, birinci tekil şahsın ağzından takip ediyoruz kıssayı. Yarım kalmış, dahası, yaşanamamış bir aşkın hüznüyle geçen yıllar bahis ediliyor. Geçmişe dönüşlerle şekillenen kurgunun temel izleğini, isimsiz anlatıcının oldukça dramatik şahsi tarihi oluşturuyor. İlk-gençliğinde başından geçen kısacık bir olay, tüm bir yaşantısını yekten değiştiriyor. Uzun bir cezaevi sürecinin akabinde, yıllar daha sonra döndüğü köyünde artık kimselerin tanımadığı –tanısa da tanımazdan geldiği- beşerlerle bir arada, kendini bir daha inşa etmeye çalışıyor anlatıcı-kahraman. İçinde, kendisine uzanan dost elinin minnet duygusu, geçmişinin gizemli patikalarında ilerlemeye başlıyor.

Bostanda Kırlangıçlar, Peter Hobbs, Mütercim: Talha Aydın, 112 syf.,
Ketebe Yayınevi, 2022.

Öte yandan, dupduru pastoral bir imgeyle açılıyor metin. Bu hâliyle, Yan Lienke’nin kalemini hatırlatıyor bize güya, lakin farklı bir topraktan. Ufukta Pakistan taşrası; başlarını yeni yeni çıkaran ekinler, rengârenk çiçeklenmiş yaşlı ağaçlar, büyük dağ başları… Kırlangıçlar, mavi gökyüzünde siyah leke. Nar bahçesi ve nihayetinde bir bostan, yıllar öncesine uzanan bir kıssanın olay mahallini oluşturuyor. Her satırıyla yaşayan, nefes aldıran bir atmosfer hakim. daha sonrasında, tüm bu manzaranın antitezi üzere karanlık bir geçiş karşılıyor okuru. Cürüm ve ceza, cezaevi ve işkence…

İşlemediği bir cürmün cezasını ömrünün en hoş yıllariyle ödeyen kahraman, günbegün yalnızlaşıp, cezaevlerinin yosun bağlı duvarlarından evvelce kendi varoluşuna hapsoluyor. “Hapsediliyor” demek daha gerçek. Kabuk bağlı eski yaralar kurcalandıkça, altından çıkan kıssa tüm bir yaşantıyı sorgu masasına yatırıyor. Alt metinlerde okuyoruz ki Asya’nın göbeğindeki devasa coğrafyaya yayılmış bu garip ülke, halkının çektiği ıstırapların üzerinde yükseliyor. Bir yanda, yanı başındaki emperyalist işgalle boğuşan Afganistan, öte yanda Orta Asya’daki her karesi mayın döşeli satranç tahtasında kendine yer açmaya çalışan silahlı örgütler.

‘Bostanda, Kırlangıçlar’, insanlık onurunu kötü biçimde zedeleyen ve yoksullukla, azapla geçen yılların akabinde insan kalabilmek ismine en pak anılarına tutunan bir adamın romanı. Sonuçta, müellif Peter Hobbs, dünyanın sırtını döndüğü bir coğrafyaya baktırıyor bizi. Buradan epey nahif ve sıcak bir insanlık hikayesi çıkarmayı başarmakla birlikte, okuruna umut etmenin ve gerçek sevginin, hakikaten sevebilmenin değerini hatırlatıyor. ‘Bostanda, Kırlangıçlar’, bilhassa Batı gündeminde fakat ıstırap ve karanlığıyla, savaş ve acılarıyla, vefat ve sefalet haberleriyle kendine yer bulabilen bu kadim coğrafyada, ismine “insan” denen varlığın manasını, varoluşundaki gayeyi tekrar düşünebilmemiz için bir fırsat sunuyor. Âlâ okumalar…

Okumaya devam et...
 
Üst