Ankara’dan cumhurbaşkanına hakaret yasasını değiştirmesini isteyen AİHM: bu biçimde bir imtiyaz verilemez
Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi (AİHM), Türkiye’ye on binlerce kişinin gözaltına alınması ve yargılanmasına münasebet oluşturan Türk Ceza Kanunu’nun cumhurbaşkanına hakaretin cezalandırılmasıyla ilgili 299. hususunu (TCK 299) değiştirmesi daveti yaptı.
Vedat Şorli’ye 2017’de Facebook’ta eleştirel ve hicivli yorumlar eşliğinde paylaştığı bir fotoğraf ve bir karikatür niçiniyle cumhurbaşkanına hakaretten 11 ay 20 gün tecilli mahpus cezası verilmesi belgesine bakan AİHM, bu sürecin Avrupa İnsan Hakları Mukavelesi’nin (AİHS) tabir özgürlüğünü düzenleyen 10. hususunu ihlal ettiğine ve ötürüsıyla tabir özgürlüğünün ihlali olduğuna karar verdi.
Şorli’nin gözaltına alınması, iki ay iki gün boyunca tutuklu yargılanması ve ceza almasının haklı bir yanı olmadığını belirten AİHM, “bu biçimde bir ceza tabiatı gereği kaçınılmaz olarak kişinin kamuyu ilgilendiren konularda görüşlerini açıklama istekliliğini kıran bir tesir yaratır” dedi.
TCK 299’un cumhurbaşkanına bilginin ve bununla ilgili görüşlerin aktarılması üzerinde ayrıcalıklı statü verdiğine dikkat çeken AİHM, ‘bir devletin, cumhurbaşkanının prestijini muhafazayı amaçladığında, cumhurbaşkanı hakkında görüş beyan etme ve haber verme hakkı konusunda kendisine rastgele bir imtiyaz ya da özel bir yasal müdafaa sunamayacağını, cumhurbaşkanının özel bir maddeyle korunmasının AİHS’nin tabir özgürlüğüne ait unsuruyla bağdaşmadığını’ söylemiş oldu.
Kararda şu vurgu yapıldı:
“Şorli davasında tespit edilen ihlale son vermek için insanların yetkililerin müdahalesi olmaksızın fikir edinme ve fikir açıklama özgürlüğüne sahip olmalarının sağlanması ve benzeri davaların yenidenlanmaması maksadıyla TCK 299’un değiştirilerek AİHS ve AİHM’nin yerleşik içtihadıyla uyumlu hale getirilmesi gerekmektedir.”
Uzmanlara nazaran, AİHM, birinci sefer TCK 299 hakkında bu kadar net karar açıklarken, Türkiye’den Saadet Yüksel’in de içlerinde bulunduğu 7 yargıçlı bir daire tarafınca oy birliğiyle alınan karar, içtihat niteliği taşıyor.
Ankara karar gereği Şorli’ye 7500 euro manevi tazminat da ödeyecek.
Reuters, AİHM sonucuyla ilgili haberinde ‘AK Partisi Genel Lideri Recep Tayyip Erdoğan’ın başbakanlıktan cumhurbaşkanlığına geçtiği son 7 yılda cumhurbaşkanına hakaret hatasından binlerce kişinin yargılandığını ve mahkum edildiğini’ aktararak şu bilgileri paylaştı:
“Adalet Bakanlığı bilgilerine göre 2020 yılında cumhurbaşkanına hakaret suçlamasından 31 bin 297 soruşturma başlatıldı, 7790 dava açıldı ve bunların 3325’i mahkumiyetle sonuçlandı. Bu sayılar 2019’da biraz daha yüksekti.”
“Erdoğan’ın cumhurbaşkanı olduğu 2014 yılından beri cumhurbaşkanına hakaretten 160 bin 169 soruşturma, 35 bin 507 dava açıldı ve 12 bin 881 mahkumiyet sonucu verildi.”
“Hapisteki eski HDP Eşbaşkanı Selahattin Demirtaş’ın bu yılın başlarında Erdoğan’a hakaretten 3.5 yıl mahpus cezasına çarptırılması, avukatına göre, bu suça verilen en uzun cezalardan biri oldu.”
Alıntıdır
Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi (AİHM), Türkiye’ye on binlerce kişinin gözaltına alınması ve yargılanmasına münasebet oluşturan Türk Ceza Kanunu’nun cumhurbaşkanına hakaretin cezalandırılmasıyla ilgili 299. hususunu (TCK 299) değiştirmesi daveti yaptı.
Vedat Şorli’ye 2017’de Facebook’ta eleştirel ve hicivli yorumlar eşliğinde paylaştığı bir fotoğraf ve bir karikatür niçiniyle cumhurbaşkanına hakaretten 11 ay 20 gün tecilli mahpus cezası verilmesi belgesine bakan AİHM, bu sürecin Avrupa İnsan Hakları Mukavelesi’nin (AİHS) tabir özgürlüğünü düzenleyen 10. hususunu ihlal ettiğine ve ötürüsıyla tabir özgürlüğünün ihlali olduğuna karar verdi.
Şorli’nin gözaltına alınması, iki ay iki gün boyunca tutuklu yargılanması ve ceza almasının haklı bir yanı olmadığını belirten AİHM, “bu biçimde bir ceza tabiatı gereği kaçınılmaz olarak kişinin kamuyu ilgilendiren konularda görüşlerini açıklama istekliliğini kıran bir tesir yaratır” dedi.
TCK 299’un cumhurbaşkanına bilginin ve bununla ilgili görüşlerin aktarılması üzerinde ayrıcalıklı statü verdiğine dikkat çeken AİHM, ‘bir devletin, cumhurbaşkanının prestijini muhafazayı amaçladığında, cumhurbaşkanı hakkında görüş beyan etme ve haber verme hakkı konusunda kendisine rastgele bir imtiyaz ya da özel bir yasal müdafaa sunamayacağını, cumhurbaşkanının özel bir maddeyle korunmasının AİHS’nin tabir özgürlüğüne ait unsuruyla bağdaşmadığını’ söylemiş oldu.
Kararda şu vurgu yapıldı:
“Şorli davasında tespit edilen ihlale son vermek için insanların yetkililerin müdahalesi olmaksızın fikir edinme ve fikir açıklama özgürlüğüne sahip olmalarının sağlanması ve benzeri davaların yenidenlanmaması maksadıyla TCK 299’un değiştirilerek AİHS ve AİHM’nin yerleşik içtihadıyla uyumlu hale getirilmesi gerekmektedir.”
Uzmanlara nazaran, AİHM, birinci sefer TCK 299 hakkında bu kadar net karar açıklarken, Türkiye’den Saadet Yüksel’in de içlerinde bulunduğu 7 yargıçlı bir daire tarafınca oy birliğiyle alınan karar, içtihat niteliği taşıyor.
Ankara karar gereği Şorli’ye 7500 euro manevi tazminat da ödeyecek.
Reuters, AİHM sonucuyla ilgili haberinde ‘AK Partisi Genel Lideri Recep Tayyip Erdoğan’ın başbakanlıktan cumhurbaşkanlığına geçtiği son 7 yılda cumhurbaşkanına hakaret hatasından binlerce kişinin yargılandığını ve mahkum edildiğini’ aktararak şu bilgileri paylaştı:
“Adalet Bakanlığı bilgilerine göre 2020 yılında cumhurbaşkanına hakaret suçlamasından 31 bin 297 soruşturma başlatıldı, 7790 dava açıldı ve bunların 3325’i mahkumiyetle sonuçlandı. Bu sayılar 2019’da biraz daha yüksekti.”
“Erdoğan’ın cumhurbaşkanı olduğu 2014 yılından beri cumhurbaşkanına hakaretten 160 bin 169 soruşturma, 35 bin 507 dava açıldı ve 12 bin 881 mahkumiyet sonucu verildi.”
“Hapisteki eski HDP Eşbaşkanı Selahattin Demirtaş’ın bu yılın başlarında Erdoğan’a hakaretten 3.5 yıl mahpus cezasına çarptırılması, avukatına göre, bu suça verilen en uzun cezalardan biri oldu.”
Alıntıdır