Yürekli, dirençli ve azimli bir hayatın öyküsü: Seçkin Selvi

Leila

Global Mod
Global Mod
Mütercim Seçkin Selvi’nin gazeteci Zeynep Miraç tarafınca kaleme alınan biyografisi ‘Seçkin – Ödünsüz Bir Ömür’, Doğan Kitap tarafınca yayımlandı. Miraç kitapta, Seçkin Selvi’nin hayatını Türkiye’nin ortasından geçtiği periyotlarla paralel anlatıyor.

Zeynep Miraç ve Seçkin Selvi’yle ‘Seçkin’i ve Seçkin Selvi’nin dünya görüşünü etkileyen olayları konuştuk.

Seçkin Selvi, Türkiye entelektüel kamuoyunun emsalsiz en kıymetli isimlerinden… bu biçimdesi değerli bir ismin hayatını yazmaya nasıl hazırlandınız?

Zeynep Miraç:
Seçkin Selvi’yi yıllar evvel tanıdığımda çevirdiği kitapların, tiyatro tenkitlerinin takipçisiydim ancak öyküsünü bilmiyordum. Vakit ortasında öğrendikçe “Bu hayat anlatılmalı” demeye başladım. Gidip konuştum Seçkin hanım ile… Ve aşikâr aralıklarla buluşup konuşmaya başladık. O anlattı ben dinledim, ben sordum o cevapladı. Bu ömür hikayesi nasıl bir tabana oturacaktı? Kimsenin hayatı, yaşadığı ülkenin ikliminden bağımsız değil. Nerede, hangi vakit diliminde, nasıl bir toplumda yaşadığınız belirliyor yaşananları. Ben de Türkiye’nin yakın tarihine paralel anlatmaya çalıştım. Gazete arşivleri epey yardımcı oldu bu kademede.

‘YAŞAM HİKAYELERİ, TARİHİ, SİYASETİ VE HAYATI MANALANDIRMAK İÇİN KILAVUZ OLUR’

Dünyada sinemadan edebiyata uzanan bir haritada biyografiler kıymetli yer tutmaya başladı ve sanat alıcısında da karşılığı var. Bu motivasyon sizin için tesirli miydi?

Zeynep Miraç:
Sanırım biyografi her devirde ilgi çeken bir cins. Zira insan kendi tecrübelerine diğerlerininkini katıp ilerliyor. Tarihi, siyaseti ve ömrü manalandırmak için kılavuz olur ömür hikayeleri. Ben de oldum muhtemel meraklıyım biyografilere. Okumayı epey severim. Farklı mecralarda portreler yazdım, yazmayı da seviyorum. O hayat hikayesini anlamak ve anlatmak için okuduklarım, harmanladıklarım, damıttıklarım hem haz veriyor tıpkı vakitte ufkumu genişletiyor.

Caption

Seçkin Selvi hem de bir hafızayı da günümüze taşıyan insanlardan. Geçmişten bugüne ne üzere tenkitlerle, benzerliklerle karşılaştınız?

Zeynep Miraç:
Değişmeyen şey toplumun mayası. “Ne yazık ki” demek zorundayım. Ülke tarihi bir döngü ortasında daima, her periyot başkasına benziyor. Siyasi baskılar, eli kalem tutanın gördüğü zulüm, sağ siyasetin tahakkümü, emeğin karşılıksız kalması… Değişmiyor.

‘HAYATI SORGULAMAYAN BİRİNİN ENTELEKTÜEL OLABİLECEĞİNİ DÜŞÜNMÜYORUM’

Çalışmada öne çıkan durumlardan biri de Seçkin Selvi’nin gerçek politik sorunlara dair bakış açısı. Örneğin Demokrat Parti’ye dair tenkitleri, günümüze dair önemli saptamaları var. Bir entelektüelin ömrü sorgulaması mühimdir. Seçkin bayanın dünya görüşünü etkileyen olaylar, durumlar ve anılar nelerdir?

Seçkin Selvi:
ömrü sorgulamayan birinin entelektüel olabileceğini düşünmüyorum. Demokrat Parti’ye dair tenkitlerim, 14 Mayıs 1950’nin çabucak ertesinde ezanın Arapça okunması sonucu bizi bugünlere taşıyan esas etmendir. Arapçanın kutsal bir lisan olduğu fikri, düşünmeye alıştırılmamış halkımızı uyutmak için güzel bir formül oldu. Tıpkı bugün tıpkı din silahının kullanılması üzere.

Seçkin Selvi’nin entelektüel dünyaya dair de tenkitlerini de biraz açalım mı?

Seçkin Selvi:
Entelektüel kesim, değerli toplumsal hadiselerde, kıymetli ayrımcı siyaset uygulamalarında imza vermenin ötesinde aktivist olmaktan çekiniyor.

‘SEÇKİN SELVİ’NİN ANLATTIĞI OLAYLARIN TOPLUMSAL KARŞILIKLARINI ARAŞTIRDIM’

Bir çevirmenin, tiyatro eleştirmeninin ömrünü okurken hem de periyodun politik ve sosyolojik fotoğrafını da görmek isteriz. Bu manada çalışmayı zenginleştirmek için neler yaptınız?

Zeynep Miraç:
Seçkin Selvi’nin anlattığı olayların toplumsal karşılıklarını araştırdım. Sözgelimi 12 Mart devrinde mahpusa giriyor. Neydi bu darbe, neye yol açtı, kimler nasıl etkilendi? Ya da 27 Mayıs… Nasıl bir iklim yarattı ülkede? Bunları aktarmaya çalıştım.

Çevirilerinden dolayı cezaevine giren lakin yılmadan çeviri yapmaya devam eden bir isim Seçkin Selvi. Günümüzde entelektüel dünya üzerinde önemli bir baskı var lakin Seçkin Selvi baskıya hiç bir vakit boyun eğmiyor. Bu dirayeti mümkün kılmanın yolu nedir?

Seçkin Selvi:
Birtakım röportajlarda da belirttiğim üzere kelamını ettiğiniz dirayeti mümkün kılmanın yolu, prosedürü “Faturasını ödemeye hazır olmak.”

Okurlarınızı bekleyen yeni çalışmalarınız nelerdir?

Zeynep Miraç:
Şu sıralar Metin Akpınar’ın hayat hikayesi üzerine çalışıyorum. bir daha tiyatroyla, emekle ve ülke tarihiyle harmanlanan verimli bir ömür…

Okumaya devam et...
 
Üst